Regelmatig staat in deze overeenkomsten dat beide 'onlosmakelijk' aan elkaar zijn verbonden. Ook komt het voor dat specifieke artikelen de verhouding regelen tussen beide overeenkomsten. Zo kan bijvoorbeeld zijn vastgelegd dat een betalingsachterstand in de franchisefee (dat is wanprestatie in de franchiseovereenkomst) ook tot een wanprestatie in de huurverhouding leidt.

Wettelijk versus niet-wettelijk

Deze combinatie van overeenkomsten kan tot lastige juridische discussies leiden. Dat is allereerst het gevolg van de verschillende aard van beide overeenkomsten. De franchiseovereenkomst is (nog) niet in de wet geregeld, terwijl de huurovereenkomst van winkelruimte juist van dwingend recht is (waar niet zomaar van afgeweken mag worden).

Als de formulehouder bij de beëindiging van de franchiseovereenkomst (omdat bv. de franchisefee niet wordt betaald) automatisch ook de huurovereenkomst wil laten eindigen, dan staat de wet in de weg. Een dergelijke afspraak is nietig. Immers, in de wet staat dat de ontbinding van de huurovereenkomst door een tekortkoming alleen via de rechter kan plaatsvinden.

Wel is mogelijk dat de formulehouder in de huurovereenkomst vastlegt dat een tekortkoming van de franchiseovereenkomst ook een tekortkoming in de huurovereenkomst is. De Hoge Raad heeft recent (21 april 2017) geoordeeld dat de formulehouder dat inderdaad mag afspreken. Het ging in die zaak om fraude van de retailer. Hoewel de franchiseovereenkomst al (om een andere reden) beëindigd was, gold die tekortkoming (de fraude) in de franchiseovereenkomst - door de koppeling - óók als tekortkoming in de huurovereenkomst. Vervolgens ontbond de rechter ook de huurovereenkomst.

Wat kunt u als retailer hiervan leren?

In eerste plaats is het verstandig om bij het aangaan van de huurovereenkomst te (laten) toetsen of de franchiseovereenkomst en de huurovereenkomst zijn gekoppeld.

Sommige koppelingen zijn nietig, terwijl andere rechtsgeldig zijn en een flink risico voor de retailer betekenen. Denk aan de koppeling van een tekortkoming in de franchiseovereenkomst die ook een tekortkoming in de huurovereenkomst oplevert.

Voor sommige afspraken geldt tot slot de verplichting om daarvoor toestemming van de kantonrechter te vragen.