'Pa, waarom gaat Jumbo niet in flitsbezorging?'

'Pa, waarom gaat Jumbo niet in flitsbezorging?'
Foto: Distrifood

VEGHEL - Met €5,36 miljard omzet over het eerste halfjaar wordt het een close finish of Jumbo 2021 kan eindigen met €10 miljard omzet, aldus cfo Ton van Veen. 'Het wordt hoe dan ook hard werken.' Zelfs dan is er onderliggend niet alleen maar reden tot vreugde. Op meerdere fronten gaan de kosten omhoog en het helpt ook niet dat er in e-commerce een verdere race is naar de laagste bezorgkosten voor de klant. Het maakt het verlies daar alleen maar groter. Over de dilemma's: 'Mijn kinderen vragen het thuis ook: Papa, waarom gaat Jumbo niet flitsbezorgen?'

De ambitie is groot. Jumbo wil nog steeds in het jubileumjaar door de grens van €10 miljard omzet breken. Cfo Ton van Veen denkt dat het echter wel een close finish gaat worden. Het begin is in ieder geval goed. Met 5,3 procent omzetgroei naar €5,36 miljard in het eerste half jaar doet Jumbo het in ieder geval beter dan de financieel topman in januari voorzag. Toen voorspelde hij nul autonome omzetgroei over 2020. ‘De cijfers zijn inderdaad goed. Maar we zijn er nog niet. Ik las ook dat IRI uitgaat van 1,5 procent groei over het hele jaar. Als dat waar is en de markt zit nu op 5, dan gaan we in ieder geval nog een krimp krijgen de tweede helft dit jaar. Overigens niet onlogisch, omdat je hoge corona-omzetten in de tweede helft van 2020 moet vergelijken met de omzet in hopelijk geen coronalockdown dit najaar.’

Dus die €5,36 miljard over de eerste helft verdubbelen naar ruim €10 miljard is te simpel?

‘Om te beginnen gaan die cijfers over 7 keer 4 weken en dan komt je al tot week 28. Dus de tweede helft telt vier weken minder. Als er in die resterende weken autonome groei komt, zal die ook lager zijn. Die groei kan zelfs negatief uitvallen, omdat er geen lockdown meer is. Verder mis je in 2021 een week 53 die je in 2020 wel had. Daar staat wel tegenover dat we dit jaar nog bijna geen winkels hebben geopend en dat gaan we de tweede helft dit jaar wel doen. We hebben nu 23 openingen in de planning staan, waarvan 9 in België. In Nederland zitten daar ook relatief veel reguliere winkels bij. De optelsom van die openingen gaat ons helpen, maar of we die €10 miljard halen? Het wordt een close finish.’
De flitsbezorgers komen met grof geweld de markt in en hebben na een jaar een waarde die Jumbo in 100 jaar nog niet heeft behaald”

Gaat La Place nog helpen?

‘De omzet van La Place was dramatisch dit jaar. Ze waren ook allemaal dicht. Als je weet dat wij voor corona uitgingen van €100 miljoen omzet op halfjaarbasis en we halen €13 miljoen, dan weet je genoeg. De omzet van La Place is nog geen maandagomzet van de supermarkten.’

Wat zeker had geholpen was een rol spelen bij de overname van Deen. Hoe kijkt u daarop terug? Gemiste kans?

‘We wisten dat Deen op de markt was, we waren niet verrast. Maar ze wilden ons niet aan tafel, daardoor konden wij geen serieus bod doen. Dat blijven wij jammer vinden. Het is in Noord-Holland beklonken, dat is overigens het volste recht van de familie Deen.’

Heeft het geleid tot een interne evaluatie bij Jumbo? Lessen voor de toekomst?

‘Eigenlijk niet. Er is geen enkele andere partij van buiten Noord-Holland aan tafel gekomen, geen Plus, Coop of wie dan ook. Het is een gegeven, we zouden niet weten wat wij daaraan kunnen doen.’

Zijn overnames in België reëel om sneller te gaan groeien?

‘In Nederland en België liggen er nog wel kansen voor overnames. We hebben allemaal een jaar achter de rug met enorme omzetgroei, maar niet noodzakelijkerwijs ook winstgroei. We moesten als branche ook veel kosten maken om de goederenstroom op peil te houden. Vandaag zien wij veel inflatie in ons verdienmodel komen. Dat gaat om leveranciers, om grondstoffen, maar we gaan bij Jumbo ook een tweede gemechaniseerd dc in Nieuwegein bouwen voor verse producten. Deze week ging de eerste paal de grond in. We hebben daarnaast winkelverbouwingen en worden overal geconfronteerd met materiaalschaarste. We worden daardoor weer geconfrontreerd met oplopende prijzen. Het is maar de vraag in hoeverre we dit kunnen doorberekenen in onze verkoopprijzen, omdat de concurrentie alleen maar toeneemt. Vanuit bestaande concurrenten, maar je ziet ook de flitsbezorgers om je heen schieten. Je ziet ook andere toetreders in online, terwijl er voor ons nog geen verdienmodel inzit. Het businessmodel wordt er niet eenvoudiger op. Dat geldt voor ons als relatief grote speler, maar ook voor andere partijen. Je hoeft geen profeet te zijn om te zien dat daar risico’s aan zitten, maar ook wel kansen.’

Horen we u nu ook zeggen dat die omzet door de €10 miljard zal breken, maar dat de winst geen gelijke tred zal houden?

‘Klopt. Bij de procentuele winstgevendheid zie ik meer neerwaartse dan opwaartse factoren. De groei in winst zal er misschien wel zijn, maar zeker niet als percentage van de omzet. We zien namelijk in de margemix ook een verschuiving van bricks naar clicks. 5 procent omzetaandeel online is na corona nu ruim 7 procent. Ik zie verder een margemix afgelopen jaar die zich ook niet gunstig heeft ontwikkeld in de winkels. De coronaomzetgroei kwam niet uit margerijke proeverijen, horeca-elementen, bake-off, snacks voor schooljeugd. We verkochten wel heel veel kw, tabak en staatsloten. Dat vertaalt zich door in je percentage. En daarbovenop komt de shift naar online met substantieel hogere kosten in de keten. Tel daarbij nog eens de inflatie op. Het beeld van de supermarkten als coronakampioenen moet je echt nuanceren. Omzet is geen winst. We zien ook dat het bij de Nederlanders erinsluipt dat al die additionele services maar gratis moeten zijn. Thuisbezorging, flitsservices, afhalen. In andere sectoren is dat ook gratis, dus food moet ook die kant uit.’

Wat doe je dan?

‘Je kunt twee kanten uit. Zeggen dat het niet uitkan, dus ik doe het niet. Of je zegt, kennelijk gaat de consument die kant op, ik moet mee. Iedere innovatie begint met ontkennen door de gevestigde orde. Kodak die de digitale camera niet omarmde, maar bij het ontwikkelen van filmpjes bleef. Daarin zit het gevaar. Dit gezegd hebbende zie ik dus niet zo snel in waar we de komende tijd procentueel onze winst gaan verhogen.’

Die flitsbezorgers hebben amper omzet en geen verdienmodel.

‘Iedere transformatie begint met ontkenning. Ze komen met grof geweld ons land in, volgepompt met geld en ze hebben na een jaar een waarde die Jumbo in nog geen 100 jaar heeft opgebouwd. Ik weet niet of ze het gaan redden. Ik heb er ook wel wat World Online-achtige associaties bij, associaties van een zeepbel. Maar ze zijn er wel, ze hebben het druk en wat ze beleveren komt niet uit de Jumbo. Bij mijn kinderen komt de vraag op ‘Waarom doet mijn Jumbo dat niet?’. Dat verwachtingspatroon is er daar al. Dat begon overigens al toen Picnic begon met gratis bezorging. En nu kijken wij toch ook naar abonnementsvormen of andere manieren om gratis bezorging aan te bieden.’

Wat is het antwoord aan je kinderen?

‘Je probeert het uit te leggen. Dat een klant die bier in de winkel zelf komt kopen een totaal andere product-dienstcombinatie voor je is dan een klant die het binnen 15 minuten gekoeld thuis wil hebben. ‘Interessant pap’, zeggen mijn kinderen dan. ‘Maar als iemand anders het wel gratis doet, ga ik die toch bellen.’’

Peter Garstenveld

Peter Garstenveld

Hoofdredacteur

Hoofdredacteur Peter Garstenveld is een ervaren journalist met expertise in food, ondernemerschap en de financiële sector. Hij schrijft sinds begin jaren negentig over de Nederlandse supermarktsector.