Nicole Freid is sinds 1 september de nieuwe algemeen directeur van HAK. Ze werkt bijna elf jaar bij het bedrijf, hiervoor was ze directeur Marketing & Innovatie. ‘2023 begon voor HAK met de aankondiging dat we met al onze lokale groenten en peulvruchten over willen op biologisch in 2027. We gaan dat stapsgewijs doen. Dit jaar zijn we gestart met de oogst en verwerking van al onze rode bieten, die stromen binnenkort in. Volgend jaar zullen meer groenten volgen. We kiezen er dus bewust voor om maar één productlijn te voeren. Dat maakt onze visie ook meteen duidelijk: bio gaat de nieuwe standaard worden.’
De ambitie van HAK gaat verder dan het actieplan ‘Groei van biologische productie en consumptie’ van het Ministerie van LNV, dat streeft naar 15 procent biologische productie in 2030. Sterker nog: de inspanningen van HAK beslaan straks zo’n 10 procent van de totale groei van het biologische akkerbouwareaal in Nederland. De uitdaging voor HAK en de telers zit in een andere manier van werken. Die is beter voor de bodem, minder belastend voor de natuur, maar arbeidsintensiever. De opbrengst per hectare is lager dan bij reguliere intensieve teelt. Dit maakt biologisch voorlopig, als je de externe kosten niet meerekent, duurder dan gangbare producten. Daarnaast moeten de telers er een goede boterham aan kunnen verdienen om gemotiveerd te blijven hiermee aan de slag te gaan.
Duurzaam én betaalbaar
De extra kosten draagt HAK zelf. Want biologisch is duurder en dat is geen populaire aankondiging in deze tijd. Freid: ‘Er bestaat een spanningsveld tussen betaalbaar blijven voor de gemiddelde Nederlander en een duurzaamheidsagenda drijven. We willen voorkomen dat onze prijzen onnodig hoog worden, want dan bereiken we de massa niet meer. Dat stelt ons voor een extra uitdaging: zeker nu de operationele kosten hoog zijn en marges onder druk staan. We kunnen niet groen doen als we rood staan. Dat vraagt dus om een ‘balancing act’.’
‘We moeten blijven investeren in natuurlijk en sociaal kapitaal: de gezondheid van de bodem in Nederland, een goede compensatie voor telers en de gezondheid van mensen. Als lokaal impactbedrijf gaan we dus niet voor winstmaximalisatie maar voor impactmaximalisatie. We zijn niet voor niets B Corp-gecertificeerd.’
Naast de transitie naar biologisch investeert HAK in maatregelen om de CO2-uitstoot te beperken. Doelstelling is om in 2035 klimaatneutraal te zijn. Dit draagt ook bij aan de doelstellingen van retailers, vertelt Freid. ‘Wij zijn als leverancier hun Scope 3, en onze investeringen in duurzaamheid en reducties van emissies komen ten goede van de verduurzaming van hun keten. De komende twee jaar investeren we dan ook een fors bedrag om onze emissie met 46 procent te verlagen, denk aan aanpassingen in het ketelhuis en plaatsing van tienduizend vierkante meter zonnepanelen.’
Plantaardig eten is goedkoper
In de visie van HAK gaan duurzaamheid en betaalbaarheid wél samen, als we vaker kiezen voor peulvruchten. Freid: ‘Er valt veel winst te behalen als je vlees verruilt voor peulvruchten. Ze zijn een bron van plantaardige eiwitten. Bijvoorbeeld als je in pasta bolognese het gehakt vervangt door linzen, ben je bijna 2 euro goedkoper uit voor een gezin met twee kinderen. Een aanzienlijke besparing voor een gezinsmaaltijd en bovendien gezond en duurzaam.’
Volgens Freid krijgen peulvruchten nu te weinig aandacht in de supermarkt: ‘Als we met elkaar duurzamer, plantaardiger, gezonder en betaalbaarder willen eten, dan zijn peulvruchten dé categorie waar de shopper tegenaan zou moeten lopen. Nu worden ze nog weggestopt in een gangpad met weinig traffic. Ik vind dat onbegrijpelijk als ik kijk naar de prioriteiten van de verschillende supermarktformules. Het momentum is er. Welke retailer geeft peulvruchten, als dé voeding van de toekomst, de spotlight op de winkelvloer?’
Nieuw: HAK-in-PAK
Om de peulvruchtenconsumptie een boost te geven introduceert HAK begin volgend jaar ‘HAK-in-PAK’: een range peulvruchten (en maïs) in moderne kartonnen pakjes met een lage CO2-footprint. Freid: ‘Deze peulvruchtenverpakking bestaat voor meer dan 90% uit plantaardige materialen vanwege de combinatie van een buitenlaag van FSC-gecertifieerd karton, een middenlaag van natuurlijke Tallolie, afkomstig van bomen in plaats van kunststof, en een dunne binnenlaag van aluminium.’ HAK-in-PAK komt er in zes varianten peulvruchten in 200 en 400 gram, met een toegankelijke adviesprijs. Daarnaast zijn er twee formaten met maïs.’
Het nieuwe assortiment pakjes kan volgens Freid de eiwittransitie versnellen, door de toegankelijke prijs en de aantrekkelijke verpakking. ‘Zeker als wij daar met onze merkkracht op inzetten. We gaan de categorie verder verjongen met nieuwe producten die inspelen op de behoeften van nieuwe generaties: meer wereldkeuken, nog meer gemak, meer speelsheid, kleur en 100 procent natuurlijk. Weg met het saaie conservenimago. Hallo natuurlijk, plantaardig modern gemak.’
Samen impact maken
Ook volgend jaar zal een uitdagend jaar worden verwacht HAK. ‘We moeten blijven investeren in de waarde van het merk voor de lange termijn, met een vooruitstrevende duurzaamheidsagenda. En tegelijkertijd de betaalbaarheid voor de consument in het oog houden én blijven vernieuwen in het assortiment om de aansluiting met nieuwe generaties te maken. Een stevige uitdaging voor een regionale speler in een krachtenveld van multinationals en steeds groter wordende internationale inkooporganisaties. Maar we zijn ook wendbaar en ondernemend en kunnen daardoor ook voortvarend inspelen op trends en veranderingen terwijl we onze blik houden op de lange termijn.’
‘HAK sluit 100 procent aan bij de strategie van de meeste retailers: met aandacht voor plantaardig gemak, aantrekkelijke promoties, gezond, lokaal, duurzaam, compensatie voor telers voor hun inspanningen en zo betaalbaar mogelijk voor een zo groot mogelijke groep consumenten. Ik zie de toekomst van onze samenwerking daarom heel rooskleurig in. We streven samen naar hetzelfde.’
Dit artikel is gesponsord door HAK.