Verpakkingen in levensmiddelen hebben flinke veranderingen doorgemaakt. Dertig jaar geleden moest een verpakking vooral aantrekkelijk en functioneel zijn ten opzichte van het product. Nu zijn verpakkingen voorzien van enorme hoeveelheden informatie over productieomstandigheden, voedingswaarden, allergenen, het gebruikte verpakkingsmateriaal en houdbaarheid. Bovendien zijn duurzaamheid, recycling, voedselveiligheid en het tegengaan van voedselverspilling hot items geworden.
Voedselverspilling
Hoe lang ligt dit product al in mijn koelkast? Tot wanneer is het houdbaar? Voor vis, vlees, gevogelte of maaltijden neemt de consument zelden risico en verdwijnt een product bij een verstreken datum meestal in de prullenbak. Ook voor de retailer geldt dat producten niet worden verkocht als de datum is verstreken. Lang niet altijd is een product dan ook echt bedorven. Dat is onnodige voedselverspilling, en ook de productie, de verpakking en het transport zijn dan voor niets geweest.
De indicator wordt door de producent op de verpakking aangebracht”
Het Noorse bedrijf Keep-it Technologies heeft een bijzondere oplossing ontwikkeld. De indicator wordt door de producent op de verpakking aangebracht. Gedurende het traject van transport, winkel, aankoop en verblijf in koelkast geeft de indicator aan hoeveel dagen er nog overblijven dat het product geschikt is voor consumptie. Wanneer temperaturen hoger zijn dan voorgeschreven loopt de indicator sneller terug; bij lagere temperaturen is de terugloopsnelheid juist lager.
Hoe werkt het?
De indicator bevat twee (volledig voedselveilige) vloeistoffen die op elkaar reageren. Bij het aanbrengen van de indicator wordt deze machinaal opgestart met een kleine impuls. De lichtere vloeistof vervangt in het verstrijken van de tijd de donkere vloeistof. Wanneer de donkere lijn op de indicator lang is, is het voedsel vers. Als deze minder dan nul is, is het voedsel niet meer eetbaar. Voor ieder soort product is er een eigen indicator die op het product en de houdbaarheidsduur is afgestemd van enkele dagen voor sushi tot aan tien of twintig dagen bij andere producten. Ook voor diepvries zijn er indicators voor de consument. Deze geven onder andere aan wanneer een product voldoende is ontdooid om te worden bereid.
Inzicht voor retailer
Peter Stael, directeur van Across Consult, de vertegenwoordiger van Keep-it in de Benelux: ‘Deze houdbaarheidsindicator geeft de retailer en uiteindelijk ook de eindconsument een veel beter zicht op de staat waarin producten zich bevinden. Dit is echt een belangrijke stap in de ontwikkeling van verpakte koelverse producten.’
Kristen Hovland, CEO van Keep-it Technologies: ‘Onze indicator is geschikt voor elk product dat onder invloed van tijd en temperatuur zijn houdbaarheid verliest. Hieronder vallen koelverse producten als vis, gevogelte, vlees, salades en zuivelproducten. We zijn erin geslaagd om met de verkleuring van de vloeistof exact de bacteriegroei in het product weer te geven. Een statische, gestempelde datum is dan ook geen kwestie van een vast aantal dagen. De temperatuur waarin het product zich in die periode bevindt is van veel grotere invloed dan menigeen denkt.’
Houdbaarheid
Stael: ‘Een leverancier van kipfilet gaat uit van een constante temperatuur van 4 graden nadat het product de fabriek verlaat. Maar wanneer tijdens transport, het vakkenvullen of op weg naar de koelkast van de consument die temperatuur hoger of lager ligt beïnvloedt dat de houdbaarheid. Keep-it geeft je de controle over de shelflife.’
De indicator kan met de verpakking in de plasticstroom worden verwerkt voor recycling, waarbij de vloeistoffen vervliegen”
Het product is volkomen veilig, omdat de vloeistoffen (mochten ze ooit met het voedsel in aanraking komen) volledig voedselveilig zijn. Het zijn onschadelijke stoffen die gewoon in de voedselindustrie worden gebruikt. De indicator kan met de verpakking in de plasticstroom worden verwerkt voor recycling, waarbij de vloeistoffen vervliegen.
Nederland loopt voorop
Hovland: ‘De indicator is sinds acht jaar in gebruik op verpakkingen in Noorwegen, naast de vermelding van de traditionele datumstempel. In Nederland heeft de NVWA en het Ministerie van VWS nu, na gedegen onderzoek, toestemming gegeven om te gaan testen op verpakkingen van kip zónder daarbij nog de datum te moeten stempelen. Een belangrijke stap voor retailers en consument, omdat het product nu kan worden verkocht en geconsumeerd op basis van een werkelijke houdbaarheidstermijn, in plaats van een geschatte datum.’
Stael: ‘Na twee jaar kan het assortiment wellicht worden uitgebreid naar bijvoorbeeld vis en vlees. Ondertussen is er op Europees niveau overleg om de wetgeving op dit punt mogelijk aan te passen; maar dat kost in de EU zeker nog wat tijd. Het experiment in Nederland helpt om de discussie hierover te versnellen. Inmiddels zijn we door de Zwitserse voedselautoriteit uitgenodigd voor een gesprek, omdat zij dit zien als een mogelijkheid om voedselverspilling verder terug te dringen. Ook lopen er gesprekken met Duitsland, Italië, Servië en China.’
Dit artikel is gesponsord door Keep-it.
